زمانی محمره (خرمشهر) به عنوان مرکز ایالت عربستان (خوزستان) بود . مقر حکمرانی شیخ خزعل ، حاکم بنی کعب که در اوایل حکومتش تا حدودی پاسخگو و زیرنظر حکومت مرکزی در تهران (قاجار) شناخته می شد.
در هر حال از مومات و اامات یک حاکم مقتدر در آن زمان (و حتی امروزه) جلال و جبروت حکومتش بود.
از خادمان و غلامان بسیار گرفته تا همراهان و محافظان پر تعداد و املاک و اموال گسترده ای که همه در خدمت حاکم منطقه بودند. شاید معروفترین و مشهورترین نماد حکومت شیخ خزعل که به لطف علاقه وافر مسئولین در دهه ۱۳۸۰ شمسی نابود شد ، قصر فیلیه ، محل اصلی حکمرانی شیخ خزعل در حومه محمره بود . مثل ناصرالدین شاه و کاخ گلستانش یا محمدرضاشاه و نیاورانش ، شیخ خزعل بود و قصر فیلیه اش. اوامر ملوکانه مطاع وی از این مقر صادر می شد و رفت و آمدهای بزرگان و صاحب منصبان ملی و منطقه ای نیز به این قصر صورت می گرفت ، تا جایی که رضاشاه نیز در راستای دسیسه ای که برای کشاندن شیخ خزعل به تهران چیده بود ، چند روزی را در این قصر اقامت داشت . تمام این حقایق و وقایع در مورد قصر فیلیه گفته شد تا با گذری ۹۰ ساله در تاریخ به این سو ، به زمان حال برسیم و بنی کعب و شیخ خزعل و قصرش را با سازمان فخیمه منطقه آزاد اروند ، گستره ی حکومتش و کاخ جدیدش مقایسه کنیم ، در بعد مدیریتی و حکومتی هر قدر امر شیخ خزعل مطاع بود ، به دستورات و بخشنامه های سازمان منطقه آزاد اروند کمتر نهاد و اداره دولتی وقعی می نهد . هر قدر شیخ خزعل با لابی و مذاکره با قدرتها ، شیوخ و افراد قدرتمند اطرافش توانست حکومتش را بهتر رو به جلو ببرد و اقدامات مدر نظرش را صورت دهد ، سازمان منطقه آزاد اروند کمتر با نهادها و ادارات منطقه هماهنگ است و ارتباط و فهم متقابلی بینشان وجود دارد .
لیکن با وجود تمام این تفاوتها بین شیخ خزعل و حکومتش و سازمان منطقه آزاد و مدیریتش ، در یک مورد این دو شباهت عجیبی به یکدیگر دارند. شکوه و جلال و جبروت دستگاه شیخ خزعل که در قصرش نمایان بود ، اینک در مجموعه با شکوه و زیبای سازمان منطقه آزاد اروند دیده می شود. هر قدر شیخ خزعل در حکومتش آدم داشت ، اینک مدیران و کارشناسان غیربومی که بعضا با ماشین های خارجی پلاک منطقه ی خود روزانه از اهواز می آیند و بعد از نماز و ناهار به اهواز برمی گردند، سازمان را قرق کرده اند. هر قدر که تفاوت و اختلاف بود بین قصر شیخ خزعل و خانه مردمان عادی ، اینک و حتی بیشترش بین کاخ سازمان و منازل فرسوده و فقیرانه مردم عادی وجود دارد. سازمانی که روزی با این هدف که توسعه و عمران منطقه باید اولویتش باشد ، شکل گرفت ، اکنون با ناکارآمدی مدیران و ابهام در قوانین خود عاملی جهت فقیرتر شدن مردم شده است .
توضیح : نگارنده این مطلب به ضعف ها و تصمیمات غلط شیخ خزعل در اتصال به بیگانگان و جدایی طلبی اذعان کامل داشته و این موارد را مردود می داند ، و هدف از انتشار این یادداشت تلنگری به جهت دوری از اشرافی گری و توجه بیش از پیش به مستضعفان می باشد.
درباره این سایت